Οι Ζαπατίστας ταξιδεύουν στην Ευρώπη για να μεταφέρουν το μήνυμα ότι συνεχίζουν την αντίσταση και την εξέγερση

EZLN: «Θα ταξιδέψουμε για να βρούμε αυτό που μας κάνει ίσους, παρά τη λήθη, ζούμε».

Ο Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός των Ζαπατίστας (EZLN) ανακοίνωσε ότι τον Απρίλιο του 2021 αρκετές από τις διαφορετικές αντιπροσωπείες τους θα ταξιδέψουν στην Ευρώπη, «επιδιώκοντας όχι διαφορά, όχι υπεροχή, ούτε προσβολή, πολύ λιγότερο επιδιώκοντας συγνώμη και οίκτο. Θα πάμε να βρούμε αυτό που μας κάνει ίσους».
Το πρώτο ανακοινωθέν τους τιτλοφορείται «Έκτο μέρος: ΕΝΑ ΒΟΥΝΟ ΜΕΣΟΠΕΛΑΓΑ»,τα ανακοινωθέντα όπως αναφέρουν θα ακολουθήσουν αντίστροφη πορεία όπως το ταξίδι που ετοιμάζουν. Μετά το έκτο μέρος το επόμενο θα είναι το πέμπτο, μετά το τέταρτο, στη συνέχεια το τρίτο, το δεύτερο και τελειώνει με το πρώτο.

Σύμφωνα με την πρώτη τους ανακοίνωση προβλέπουν ότι, μετά από περιοδείες σε διάφορες γωνιές της Ευρώπης «από κάτω και αριστερά», θα καταφέρουν να φτάσουν στη Μαδρίτη τον ερχόμενο Αύγουστο, συγκεκριμένα στις 13 Αυγούστου του 2021, «500 χρόνια μετά την υποτιθέμενη κατάκτηση του σημερινού Μεξικού». Στο ανακοινωθέν που υπογράφει ο Subcomandante Insurgente Moisés εξηγεί ότι μια τέτοια πρωτοβουλία προέρχεται από την «κοινή σκέψη» των κοινοτήτων των Ζαπατίστας στην Τσιάπας.

«Βλέπουμε και ακούμε έναν κόσμο άρρωστο στην κοινωνική του ζωή, κατακερματισμένο σε εκατομμύρια ανθρώπους, αποξενωμένους μεταξύ τους, απορροφημένους στην προσπάθεια τους για ατομική επιβίωση, ενωμένους όμως κάτω από τον ζυγό της καταπίεσης από ένα σύστημα που είναι διατεθειμένο να κάνει τα πάντα προκειμένου να ικανοποιήσει τη δίψα του για κέρδη, ακόμα κι όταν ο δρόμος του αντιστρατεύεται την ίδια την ύπαρξη του πλανήτη Γη».

«Η δυσλειτουργία του συστήματος και η ηλίθια  υπεράσπιση της «προόδου» και του «εκσυγχρονισμού»», προσθέτει, «προσκρούει πάνω σε μια εγκληματική πραγματικότητα: τις γυναικοκτονίες. Οι δολοφονίες γυναικών δεν έχουν καμία εγκληματική λογική πέραν της συστημικής». Εν τω μεταξύ, η «φύση τραυματισμένη μέχρι θανάτου» προειδοποιεί ότι το χειρότερο δεν έχει έρθει ακόμη, λόγω της «δράσης ενός ανθρώπινου συστήματος που το προκαλεί». Ο EZLN βλέπει, όπως σημειώνει « τους ισχυρούς να αναδιπλώνονται και να καταφεύγουν στα λεγόμενα Εθνικά Κράτη και στα τείχη τους. Και σε αυτό το απίθανο άλμα προς τα πίσω, αναβιώνουν φασιστικοί εθνικισμοί, γελοίοι σωβινισμοί και μια εκκωφαντική φλυαρία. Είχαμε προειδοποιήσει για τους επερχόμενους πολέμους, αυτούς που τρέφονται από κάλπικες, κενές και ψεύτικες ιστορίες και μεταφράζουν τις εθνότητες και τις φυλές σε ανωτερότητες που επιβάλλονται με θάνατο και καταστροφή». Η πανδημία του Covid-19 «έδειξε τα τρωτά σημεία του να είσαι άνθρωπος», καθώς και «την απληστία και την ηλιθιότητα» των κυβερνήσεων «και τις υποτιθέμενες αντιθέσεις τους».

Το ανακοινωθέν αναφέρει επιπλέον, τον θάνατο 12 Ζαπατίστας, παρά την εφαρμογή υγειονομικών μέτρων. Τρεις από τους ανθρώπους αυτούς παρουσίασαν δύο ή περισσότερα συμπτώματα που σχετίζονται με το Covid-19 και είχαν επαφή με μολυσμένα άτομα. Εννέα άλλοι παρουσίασαν ένα σύμπτωμα. Δεδομένης της έλλειψης ιατρικών τεστ, υποθέτουν ότι πέθαναν από τον κοροναϊό. «Αυτές οι απουσίες είναι δική μας ευθύνη», παραδέχεται ο EZLN, «επειδή δεν λάβαμε ακραίες προφυλάξεις», τις οποίες τώρα βελτιώνουν για να αντιμετωπίσουν «μια πιθανή αύξηση».  Σημειώνουν ότι θα ενημερώσουν προσεχώς με περισσότερες  λεπτομέρειες σχετικά με τη στρατηγική τους για την αντιμετώπιση του ιού προς το παρόν όμως «σας λέμε, με τη ζωή να πάλλεται στα σώματά μας, ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, (οι οποίες μπορεί να είναι και λανθασμένες), η συλλογική αντιμετώπιση της απειλής, ως κοινότητα, και όχι ως ατομικό πρόβλημα, και το γεγονός ότι οι προσπάθειές επικεντρώθηκαν κυρίως στην πρόληψη, μας επιτρέπει να λέμε, ως ζαπατιστικοί λαοί, ότι είμαστε εδώ, αντιστεκόμαστε, ζούμε, αγωνιζόμαστε».

Δεν ξεχνούν να αναφερθούν και στην αδιαφορία του κεφαλαίου για τις ανθρώπινες ζωές και την υγεία καθώς, «σήμερα, σε όλο τον κόσμο, το μεγάλο κεφάλαιο επιχειρεί να ξαναβγάλει έξω στους δρόμους τους ανθρώπους, για να αναλάβουν ξανά το ρόλο τους ως καταναλωτές. Γιατί μόνο για τα προβλήματα της Αγοράς νοιάζεται: για το τέλμα στην κατανάλωση εμπορευμάτων.
Πρέπει να ξαναβγούμε στους δρόμους, ναι, αλλά για να αγωνιστούμε. Γιατί, όπως έχουμε πει και παλιότερα, η ζωή, ο αγώνας για τη ζωή, δεν είναι ατομικό ζήτημα αλλά συλλογικό. Τώρα διαπιστώνουμε ότι δεν είναι καν εθνικό, είναι παγκόσμιο».

Οι Ζαπατίστας παρακολουθούν, όπως λένε τις «αντιστάσεις και τις εξεγέρσεις που, ακόμα κι αν σίγησαν ή ξεχάστηκαν, παραμένουν καθοριστικά ίχνη μιας ανθρωπότητας που αρνείται να ακολουθήσει το σύστημα στο βιαστικό του βηματισμό προς την κατάρρευση». Οι εν λόγω εμπειρίες επιβεβαιώνουν τη σημασία του συλλογικού αγώνα και : «μαθαίνουν σε μας τους, τις, τουις ζαπατίστας ότι οι λύσεις βρίσκονται κάτω, στα υπόγεια και στις γωνιές του κόσμου» και αναρωτιούνται: «Ποιος νοιάζεται αν μια μικρή, πολύ μικρή ομάδα αυτοχθόνων, ιθαγενών, ζει, δηλαδή, αγωνίζεται;» Επειδή αποδεικνύεται ότι: «παρά τις παραστρατιωτικές επιθέσεις, τις πανδημίες, τα μεγάλα έργα, τα ψέματα, τις συκοφαντίες και τη λήθη, ζούμε».

Ανακοινώνουν παράλληλα ότι θα μιλήσουν στον ισπανικό λαό «όχι για να τον απειλήσουμε, να τον μαλώσουμε, να τον προσβάλουμε, ή να απαιτήσουμε. Όχι για να απαιτήσουμε να μας ζητήσει συγνώμη. Όχι για να τον υπηρετήσουμε ή να μας υπηρετήσει. Αλλά για να του πούμε δύο απλά πράγματα: Πρώτο: Ότι δε μας κατέκτησαν. Ότι συνεχίζουμε να είμαστε σε αντίσταση και εξέγερση. Δεύτερο: Ότι δεν έχουν κανένα λόγο να μας ζητούν να τους συγχωρήσουμε. Ας σταματήσουν πια τα παιχνίδια με το μακρινό παρελθόν που δικαιολογηθούν, με δημαγωγία και υποκρισία, τα σημερινά και εν εξελίξει εγκλήματα: τις δολοφονίες κοινωνικών αγωνιστών όπως ο αδελφός Samir Flores Soberanes*, τις γενοκτονίες που κρύβονται πίσω από τα μεγαπρογράμματα»

«Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε σε αυτό το παρελθόν», λένε, «πόσω δε μάλλον με όποιον θέλει να σπείρει το ρατσιστικό του μίσος και να θρέψει τον ξεπερασμένο εθνικισμό του με το υποτιθέμενο μεγαλείο μιας αυτοκρατορίας, των αζτέκων, που αναπτύχθηκε με το αίμα των ομοίων τους, και προσπαθούν να μας πείσουν ότι οι αυτόχθονες λαοί αυτής της γης ηττηθήκαμε με την πτώση της.
Ούτε το ισπανικό κράτος ούτε η καθολική εκκλησία χρειάζεται να μας ζητήσουν συγνώμη για τίποτε. Δε θα καλύψουμε τους απατεώνες που αναρριχώνται πατώντας πάνω στο αίμα μας και προσπαθούν να κρύψουν ότι τα χέρια τους είναι λερωμένα με αυτό».

Το 2021, οι Ζαπατίστας θα γιορτάσουν τα 20 χρόνια από την Πορεία του Χρώματος της Γης που όπως αναφέρουν «πραγματοποιήσαμε μαζί με τους αδελφούς λαούς του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου, διεκδικώντας μια θέση σε αυτή τη χώρα που σήμερα καταρρέει»

20 χρόνια μετά λοιπόν αποφασίζουν να ταξιδέψουν και να «διασχίσουν» τον πλανήτη «για να του πούμε, ότι αυτό ο κόσμος που υπάρχει στη συλλογική μας καρδιά, έχει χώρο για όλες, για όλους, για όλουες. Γιατί απλούστατα αυτός ο κόσμος θα είναι εφικτός μόνο αν όλες, όλοι, όλοιες, αγωνιστούμε για να τον χτίσουμε». Καλούν λοιπόν πάλι το CNI να συνοδεύσει τους Ζαπατίστας σε αυτό το ταξίδι .

Ταυτόχρονα το ανακοινωθέν επισημαίνει ότι οι ζαπατιστικές αντιπροσωπείες που θα ταξιδέψουν θα αποτελούνται κατά κύριο λόγο από γυναίκες «όχι μόνο γιατί αυτές θέλουν να ανταποδώσουν την αγκαλιά που δέχθηκαν στις προηγούμενες διεθνείς συναντήσεις, αλλά κυρίως για να ξεκαθαρίσουμε οι άντρες ζαπατίστας το εξής: είμαστε αυτό που είμαστε, και δεν είμαστε αυτό που δεν είμαστε, χάρη σε αυτές, εξαιτίας αυτών, και με αυτές».

Λίγες μέρες αργότερα δημοσιεύτηκε το πέμπτο μέρος των ανακοινώσεων τους – Πέμπτο Μέρος: Η ματιά και η απόσταση ως την πόρτα-, το υπογράφει ο υποδιοικητής Γκαλεάνο (πρώην Μάρκος), ο οποίος με τον ιδιαίτερα προσωπικό και χαρακτηριστικό τρόπο γραφής του, εξηγεί και αναφέρει, γιατί δεν επιδιώκουν καμία συγγνώμη** από κανέναν και κυρίως γιατί όταν η εξουσία ζητά συγγνώμη είναι καθαρή υποκρισία. Επισημαίνει και εκείνος ότι το ταξίδι που ετοιμάζουν, έχει σκοπό να ενώσει απλά τις φωνές των αγωνιζόμενων ανθρώπων και όχι να επιδιώξει προσωπική αναγνώριση : «Αν ήταν δυνατόν να πάει κανείς σε όλες αυτές τις γωνιές ετούτου του πλανήτη που ψυχορραγεί, εσείς τι θα κάνατε; Ωραία, δεν το ξέρουμε. Όμως εμείς οι ζαπατίστας, θα πηγαίναμε για να μάθουμε. Εντάξει, και για να χορέψουμε, όμως το ένα δεν αποκλείει το άλλο, νομίζω. Αν υπήρχε η ευκαιρία για κάτι τέτοιο, θα ήμασταν διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουμε τα πάντα. ΤΑ ΠΑΝΤΑ.  Όχι μόνο τις ατομικές μας ζωές, αλλά και τη συλλογική μας ζωή. Κι αν δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα, θα αγωνιζόμασταν για να τη δημιουργήσουμε. Για να την χτίσουμε, σαν να επρόκειτο για ένα καράβι. Ναι το ξέρω, είναι μια τρέλα. Κάτι το αδιανόητο. Ποιος θα μπορούσε να σκεφτεί πως η μοίρα εκείνων που αντιστέκονται σε ένα θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο, σε μια τοσοδούλικη γωνιά του Μεξικού, θα μπορούσε να ενδιαφέρει τον Παλαιστίνιο, τον Μαπούτσε, τον Βάσκο, το μετανάστη, τον Αφροαμερικανό, την νεαρή ακτιβίστρια για το περιβάλλον από τη Σουηδία, την Κούρδισα αντάρτισσα, τη γυναίκα που αγωνίζεται στην άλλη μεριά του πλανήτη, στην Ιαπωνία, την Κίνα, τις Κορέες, την Ωκεανία, τη μάνα Αφρική;»

“Πείτε μου τώρα: πιστεύετε εσείς πως ο εφιάλτης των από πάνω είναι μην τους βάλουν να πουν και κάνα συγνώμη; Ή μήπως αυτό που στοιχειώνει τα όνειρα τους είναι ο φόβος και ο τρόμος τους μην εξαφανιστούν, μην πάψουν να έχουν σημασία, μην και δεν τους λαμβάνουν υπόψιν, μήπως γίνουν ένα τίποτα και ο κόσμος τους καταρρεύσει δίχως τον παραμικρό θόρυβο, χωρίς κανέναν για να τους θυμάται, να φτιάχνει προς τιμήν τους αγάλματα, τραγούδια, μουσεία, επετείους; Μήπως πανικοβάλλονται με αυτή την προοπτική;”

Το τέταρτο μέρος των ανακοινώσεων που τιτλοφορείται “Μέρος τέταρτο: Μνήμη για το τι πρόκειται να έρθει“ υπογράφεται και αυτό από τον υποδιοικητή Γκαλεάνο και περιέχει μια ιστορία με τον γνωστό πλέον από τα γραπτά του πρώην υποδιοικητή Μάρκος, του γέρο Αντόνιο. Η αλληγορική ιστορία υπενθυμίζει τον κίνδυνο που έχουν να αντιμετωπίσουν οι ιθαγενείς αλλά και γενικότερα οι αγωνιζόμενοι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μπροστά στην επέλαση του καπιταλισμού και του μεγάλου κεφαλαίου :“ο Κυβερνήτης θα επιστρέψει ξανά για να επιβάλει στο χρώμα της γης τη σκληρή του λέξη, το εγώ του που σκοτώνει κάθε λόγο, τη δωροδοκία του μεταμφιεσμένη ως φυλλάδιο.
Όποιος αντιτίθεται στον θόρυβο που τρομοκρατεί τα φυτά και τα ζώα θα σκοτωθεί, τόσο στη ζωή όσο και στη μνήμη: πρώτα με τον μόλυβδο, μετά με τα ψέματα. Έτσι, η νύχτα θα είναι μεγαλύτερη. Ο πόνος έντονος. Ο θάνατος θα είναι πιο θανατηφόρος”.

Η συλλογική όμως προσπάθεια και ο αγώνας, επιμονή και το πείσμα όσων συνεχίζουν να αντιστέκονται, καθώς αναφέρει ο γερό Αντόνιο μέσα από την παραβολή του θα είναι εκείνοι που θα καταφέρουν με την βοήθεια της Μητέρας Γης να δημιουργήσουν έναν νέο κόσμο :

“Η Μητέρα Γη, η πρώτη μητέρα όλων, θα ξυπνήσει – ξυπνώντας τους παπαγάλους, τους μακώ και τους toucans – θα ανακτήσει το αίμα των κηδεμόνων της και θα μιλήσει στους ανθρώπους της: «Αφήστε μερικούς από εσάς να χλευάσουν τον εισβολέα. Αφήστε άλλους από σας να ακούσουν το κάλεσμα των αδελφούς μας.
Ας μην σας φοβίσουν τα νερά, δεν μπορεί να σας αποθαρρύνει ούτε το κρύο ούτε η ζέστη. Φτιάξτε μονοπάτια όπου δεν υπάρχουν, διασχίστε ποτάμια και θάλασσες. Διασχίστε τα βουνά, πετάξτε μέσα από βροχή και ομίχλη. Είτε το βράδυ είτε την ημέρα ή τις μικρές ώρες του πρωινού, πηγαίνετε και προειδοποιήστε όλα τα πλάσματα. Τα ονόματα και τα χρώματα μου είναι πολλά, αλλά η καρδιά μου είναι ένα και ο θάνατός μου θα είναι ο θάνατος όλων.
Μην ντρέπεστε για το χρώμα του δέρματος που σας έδωσα, ούτε για τη γλώσσα που έχω τοποθετήσει στο στόμα σας, ούτε για το ανάστημα σας που σας κρατά κοντά μου. Θα δώσω φως στο βλέμμα σας, ζεστασιά στα αυτιά σας και δύναμη στα πόδια και τα χέρια σας. Μην φοβάστε τα διαφορετικά χρώματα και έθιμα, ούτε τα διαφορετικά μονοπάτια. Μία είναι η καρδιά που σας έδωσα – μία η κατανόηση και ένα το βλέμμα».

Οι αγωνιζόμενοι άνθρωποι ή όπως χαρακτηριστικά λέει ο Γκαλεάνο, όσοι αντέχουν να είναι ακόμη άνθρποι, της Ευρώπης και του πλανήτη εν γένει αναμένουμε με βαθειά συγκίνηση και επιθυμία, αυτό το ταξίδι “ζωής” των Ζαπατίστας  γιατί όπως μας λέει ο Γκαλεάνο, “για τους ιθαγενείς λαούς που σήμερα είναι Ζαπατίστας, ο θάνατος ήταν μια πόρτα που φυτεύτηκε σχεδόν στην αρχή της ζωής. Τα παιδιά συχνά έφταναν σε αυτή την πόρτα πριν από την ηλικία των 5 ετών και τη διέσχιζαν μεταξύ πυρετού και διάρροιας. Αυτό που κάναμε την 1^η του Γενάρη του 1994 ήταν να προσπαθήσουμε να κρατήσουμε αυτή την πόρτα μακριά. Φυσικά, για να πετύχουμε το σκοπό μας, έπρεπε να είμαστε διατεθειμένοι να τη διασχίσουμε ακόμα κι αν δεν το θέλαμε. Από τότε όλες μας οι προσπάθειες ήταν, και είναι, να κρατήσουμε αυτή την πόρτα όσο το δυνατόν πιο μακριά, για να «επεκτείνουμε το προσδόκιμο ζωής» όπως θα έλεγαν οι ειδικοί. Αλλά ζωής με αξιοπρέπεια, θα προσθέταμε εμείς. Να την σπρώξουμε μακριά αυτή την πόρτα, να την κάνουμε στο πλάι, πολύ μπροστά και μακριά από το δρόμο. Γι’ αυτό είπαμε από την αρχή της εξέγερσης ότι «για να ζήσουμε, πεθαίνουμε». Γιατί αν δεν κληροδοτήσουμε ζωή, δηλαδή δρόμο , τότε για ποιο λόγο ζούμε;»

Σ’έναν κόσμο που ταλανίζεται από πολέμους, εθνικισμούς, ατομικισμό αλλά και που καλύπτεται από τον φόβο του ιού, της μοναξιάς και της ανασφάλειας που εκείνος έχει επιφέρει στις ζωές μας, σ’έναν κόσμο με επιτακτική την ανάγκη της ελπίδας αλλά και της αλληλεγγύης, οι Ζαπατίστας μας ανακοινώνουν : Είμαστε οι Ζαπατίστας φορείς του ιού της αντίστασης και της εξέγερσης. Και ως τέτοιοι/ες θα πάμε στις 5 ηπείρους».

Ολόκληρα τα ανακοινωθέντα του EZLN μπορείτε να τα διαβάσετε εδώ : http://enlacezapatista.ezln.org.mx/

*ο Samir Flores Soberanes υπηρξε περιβαλλοντικός ακτιβιστής ο οποίος δολοφονήθηκε από παρακρατικές ομάδες έξω από το σπίτι του τον Φεβρουάριο του 2019.
** Ο Andrés Manuel López Obrador πρόεδρος του Μεξικού έχει απαιτήσει επανειλημμένως από το Ισπανικό κράτος και το Βατικανό να απολογηθούν για την κατάκτηση και την αποικιοκρατία.

Σύλβια Βαρνάβα